تاریخ، تعاریف و معانی

Authors

محمدعلی علیپور

عضو هیئت علمی دانشگاه قزوین

abstract

در این مقاله، ابتدا دو معنای متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگری به معنا و مفهوم «حادثه ی تاریخی» یا «موضوع علم تاریخ». مطلب مورد بحث این مقاله فقط دانش تاریخ است و درباره ی موضوع علم تاریخ اصلا سخنی به میان نیامده است. در این مقاله، ابتدا دو معنای متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگری به معنا و مفهوم «حادثه ی تاریخی» یا «موضوع علم تاریخ». مطلب مورد بحث این مقاله فقط دانش تاریخ است و درباره ی موضوع علم تاریخ اصلا سخنی به میان نیامده است. پس از ارائه ی نظرات استاد مطهری، هگل و شیلینگ درباره ی «انواع دانش تاریخ» و تفکیک و تجمیع آنها، این دانش به پنج نوع تقسیم شده است: 1. تاریخ نقلی; 2. تاریخ تحلیلی; 3. تاریخ علمی; 4. فلسفه ی نظری تاریخ; 5. فلسفه ی علم تاریخ. سپس تعریف، سابقه و ویژگی های تاریخ تحلیلی مورد بحث قرار گرفته و پس از بیان سه مطلب اساسی درباره ی «تاریخ علمی»، امکان تاریخ علمی به مفهوم «علم تجربی» مردود شناخته شده است. در مورد فلسفه ی نظری تاریخ، سابقه و مسائل اساسی آن مطرح و دلایل کارل پوپر برای ابطال آن و نفی آینده ی معلومِ تاریخ، ذکر و نقد و به این نتیجه ختم شده است که مخالفان فلسفه ی نظری تاریخ با نفی «آینده ی معلوم تاریخ» و ادعای اثبات «آینده ی نامعلوم تاریخ»، خود به نوعی فلسفه ی نظری تاریخ رسیده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاریخ، تعاریف و معانى

در این مقاله، ابتدا دو معناى متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگرى به معنا و مفهوم «حادثه ى تاریخى» یا «موضوع علم تاریخ». مطلب مورد بحث این مقاله فقط دانش تاریخ است و درباره ى موضوع علم تاریخ اصلا سخنى به میان نیامده است. در این مقاله، ابتدا دو معناى متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگرى به معنا و مفهوم «حادثه ى ت...

full text

واکاوی تعاریف «تاریخ سیاسی» و ارائه چارچوبی مفهومی و نظری درباره پژوهش تاریخ سیاسی

چکیده در تعریف «تاریخ سیاسی»، خلاء­ها و نواقصی وجود دارد که به نظر می­آید مسئله آن به ضعف و کم­کاری در چارچوب­دهی مفهومی و نظری بر‏‏‏گردد؛ در اغلب نوشته­ها وکتا­ب­های مرتبط با تاریخ سیاسی، بیشترین تمرکز  بر رفتار حاکمان و پادشاهان، بدون ارائه تعریف «قدرت و امر سیاسی» بوده که بیشترین سهم را در بازشناسی تاریخ سیاسی دارد.با توجه به خلاء در این حوزه، توصیف و تبیین مباحث نظری و ارائه موضوعات محوری ا...

full text

درک شهروندان از معانی و تعاریف شادکامی (پژوهشی کیفی در استان ایلام). جعفر هزارجریبی ، سجاد مرادی

چکیده شادکامی به عنوان یک وضعیت اجتماعیِ مرکب از ابعاد فردی (تجربه­ی احساسات مثبت و رضایت از زندگی)، اجتماعی (همبستگی و تعاملات گرم اجتماعی) و ساختاری (وجود زمینه­ها و پیش­شرط­های لازم برای شکوفایی و تحقق قابلیت­های انسانی) موضوعی مهم در سیاست­گذاری­های اجتماعی و رفاهی به شمار می­رود. با عطف توجه به شواهد موجود از پایین بودن میزان شادی در ایران و استان ایلام و نیز ضرورت درک معانی آن در میان مرد...

full text

طبقه بندی تاریخ معماری و شهرسازی در ایران؛ تدوین عناوین، معانی و مفاهیم

تاریخ نگاری هنر و طبیعتاً معماری و شهرسازی از جمله علومی است که گرچه می توان ریشه های تاریخی برای آن در ایران یافت ولی در شکل کنونی، در پی مواجه جامعه ایرانی با تغییرات و تحولات علمی و صنعتی غرب به آن توجه و اقبال نموده است. در فرآیند این امر فراز و فرودهایی را شاهد بوده و نگرش ها و گرایش های متفاوتی را تجربه کرده و با محاسن و معایب آن از نزدیک آشنا شده است. اما همچنان و علیرغم گذشت نزدیک به یک ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روش‏ شناسی علوم انسانی

جلد ۱۱، شماره ۴۲، صفحات ۹-۳۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023